Geplaatst op

Wat is een Thangka?

Een thangka (ook wel thangka, tangka, thanka of tanka geschreven) is een traditionele Tibetaanse boeddhistische schildering op textiel, meestal zijde, vaak met brokaatomlijstingen, die een religieuze scène of boeddhistische godheid afbeeldt. Thangka’s worden gebruikt als hulpmiddel bij meditatie en religieuze rituelen, en ze dienen ook als leermiddel om boeddhistische concepten en iconografie te illustreren.

Kenmerken en functies van een thangka:

  1. Materiaal en Opmaak: Een thangka is meestal geschilderd op katoen of zijde. De schildering wordt omgeven door een luxueuze brokaat rand en kan worden opgerold voor gemakkelijke opslag en transport.
  2. Afbeeldingen en Symboliek: Thangka’s kunnen boeddhistische godheden, mandala’s, heilige symbolen, en scènes uit het leven van de Boeddha of andere belangrijke figuren uitbeelden. Elke afbeelding en kleur heeft een diepere symbolische betekenis.
  3. Gebruik: Ze worden opgehangen in tempels, kloosters en thuisaltaren. Monniken en lekenboeddhisten gebruiken thangka’s als focuspunt voor meditatie en als een visuele ondersteuning bij het onderwijzen van boeddhistische leerstellingen.
  4. Types: Er zijn verschillende soorten thangka’s, zoals Karma Gadri (gestileerde landschappen), Menri (figuren van boeddha’s en bodhisattva’s), en Khyenri (uitgebreide, gedetailleerde beschrijvingen van godheden).
  5. Rituele Betekenis: Thangka’s spelen een cruciale rol in verschillende religieuze ceremonies en rituelen. Ze worden vaak gezegend door lama’s en kunnen fungeren als objecten van devotie.
  6. Conservering: Door hun fragiele aard vereisen thangka’s zorgvuldige conservatie, vooral omdat ze vaak zeer oude en kostbare kunstwerken zijn.

Kortom, een thangka is een rijk gedetailleerd en symbolisch religieus kunstwerk dat diep geworteld is in de Tibetaanse boeddhistische cultuur en praktijk. Er zijn ook mooie reproducties te koop bij Boeddha.online, zoals deze kleine Thanka van de medicijn Boedha hieronder afgebeeld.

Geplaatst op

Thangka betekenis

thangka Boeddha Shakyamuni

Wat is de betekenis van een thangka?

Een thangka is een religieuze Tibetaanse schildering op een rol van textiel. Reproducties hiervan zijn geschilderd op papier en met brokaat rondom afgezet. Grotere thangka’s hebben een houten ronde stok aan de bovenzijde en de onderzijde.

De Dalai Lama over de thangka

Alle elementen van een Tibetaanse religieuze schildering hebben een symbolische waarde. Deze symbolen dienen als hulpmiddel om innerlijke kwaliteiten op het spirituele pad te ontwikkelen. De boeddha-afbeeldingen zelf worden beschouwd als voorstellingen van specifieke aspecten van de verlichting. Manjushri bijvoorbeeld belichaamt wijsheid en Avalokiteshvara belichaamt mededogen. Respectvol zijn tegenover zulke boeddha-afbeeldingen heeft daarom het effect van respect bewijzen aan wijsheid en mededogen, wat op zijn beurt weer als bron van inspiratie werkt om zelf deze kwaliteiten te ontwikkelen. – Zijne heiligheid de 14e Dalai Lama (van het voorwoord van ‘Mystical Arts of Tibet’).
thangka Dalai Lama

Schilderij met een boodschap

Het Tibetaanse woord thangka betekent boodschap. Elk symbool en elk detail heeft zijn eigen speciale en specifieke betekenis. Het is duidelijk meer dan zomaar een decoratief schilderij, het is om een bepaalde boodschap door middel van een afbeelding over te brengen. In de thangka’s is het noodzakelijk dat de afbeelding het hart moet raken van degene die naar de thangka kijkt. Zodat deze nieuwsgierig wordt naar de verdere boodschap en betekenis.

Nomaden

Vroeger waren Tibetanen echte nomaden en ze wilden de religieuze schilderijen met zich meenemen. Om die reden werden de afbeeldingen op textiel geschilderd zodat je ze makkelijk kon oprollen en mee kon nemen. Ook boeddhistische monniken trokken in Tibet, Nepal, Bhutan en India van plaats naar plaats om met behulp van een thangka de leer van Boeddha te verspreiden en uit te leggen. Een thangka werd ook als meditatiemiddel gebruikt, als ondersteuning bij de beoefening van het boeddhisme.

Geplaatst op

Wat is een thangka?

Oneindige Knoop banner

Wat is een thangka?

Een thangka is een Tibetaanse schildering op een rol met een boeddhistisch onderwerp. Tibetanen waren in vroeger tijden echte nomaden en ze wilden afbeeldingen en decoraties met zich meenemen. Daarom maakten ze afbeeldingen en schilderijen die makkelijk waren op te rollen. Deze rollen of rolschilderingen worden thangka’s genoemd.

Boodschap

Het Tibetaanse woord thang-ka betekent vastgelegde boodschap. Elk figuur, elk symbool en elk detail heeft zijn eigen specifieke betekenis. Je ziet eigenlijk wel meteen dat het meer is dan een decoratieve afbeelding, maar om de boodschap die ermee wordt bedoeld helder te zien en te ervaren heb je wat meer kennis van het boeddhisme nodig. Op de eerste plaats echter komt dat de afbeelding het hart van de kijker raakt. Dat het de kijker iets doet en dat hij nieuwsgierig wordt naar de boodschap die erin verwerkt zit.

De leer van Boeddha

Vroeger trokken boeddhistische monniken van plaats naar plaats om met behulp van thangka’s de lessen van Boeddha uit te leggen. De thangka, die een monnik makkelijk opgerold mee kon nemen, fungeerde als een middel, een medium, waardoor het boeddhisme tot leven kon worden gebracht. Een afbeelding bijvoorbeeld van een Boeddha of een mandala functioneerde dan als een richtlijn of een landkaart tijdens het onderricht. Ook wordt een thangka gebruikt als hulpmiddel bij meditatie, als ondersteuning bij het beoefenen van het boeddhisme. Thangka’s kunnen zelfs de visuele expressie van de verlichte staat, het absolute doel van boeddhistische pad zijn.

Informatie

Een thangka wordt volgens een raster getekend. Exact de juiste afmetingen en proporties van elke boeddha of bodhisattva aangevend, zoals die gebaseerd is op de traditionele iconografie van Tibet. Die juiste verhoudingen zijn belangrijk omdat de afbeelding op de thangka informatie overbrengt en een ondersteuning is voor het spirituele pad. De kennis van deze verhoudingen en van de betekenis van de verschillende symbolen wordt al eeuwen doorgegeven van vader op zoon, van leraar op leerling.

De Dalai Lama

Alle elementen van een Tibetaanse religieuze schildering hebben een symbolische waarde. Deze symbolen dienen als hulpmiddel om innerlijke kwaliteiten op het spirituele pad te ontwikkelen. De boeddha-afbeeldingen zelf worden beschouwd als voorstellingen van specifieke aspecten van de verlichting. Manjushri bijvoorbeeld belichaamt wijsheid en Avalokiteshvara belichaamt mededogen. Respectvol zijn tegenover zulke boeddha-afbeeldingen heeft daarom het effect van respect bewijzen aan wijsheid en mededogen, wat op zijn beurt weer als bron van inspiratie werkt om zelf deze kwaliteiten te ontwikkelen. – Zijne heiligheid de 14e Dalai Lama (van het voorwoord van ‘Mystical Arts of Tibet’).

Geplaatst op

Wat is een thangka?

wat is een thangka

Een Thangka online kopen

De thangka schilderkunst vindt zijn oorsprong in de 7e eeuw en is één van de mooiste kunstvormen uit Azië. Thangka’s zijn iconen uit het boeddhisme. De schilderijen vertegenwoordigen Boeddha’s, Bodhisattva’s, passages en verhalen uit de leer van Boeddha. Elke thangka wordt gezien als een deel van de kunst van verlichting.

Spirituele kunstvorm

Thangka’s zijn in de loop van tijd geëvolueerd van een echt spirituele kunstvorm naar een stijl waar ook diverse musea exposities aan hebben gewijd. Kunstenaars in Kathmandu, Nepal ontwikkelden de stijl die Pauba genoemd werd. De nauwe relatie met Tibet en het grote boeddhistische deel van de bevolking betekent dat Nepal nu een van de grootste centra voor Thangka-kunst is geworden.

Perfectie

Er is veel vaardigheid en studie nodig om een ​​Thangka te schilderen. Elk deeltje, elk ornament, elke houding en elk attribuut laat een bepaald aspect van het boeddhisme zien. De kwaliteit van de thangka laat het vermogen van de kunstenaar zien om elk element zo perfect mogelijk weer te geven. Materialen zijn verbeterd, maar techniek is nagenoeg hetzelfde gebleven. De thangka’s zijn schilderingen op een rol omdat ze opgerold makkelijk mee te nemen waren. Veel Tibetanen waren vroeger nomaden. Het Tibetaanse woord thang-ka betekent vastgelegde boodschap.

Boodschap

Dat een thangka meer is dan een decoratieve afbeelding zie je snel, maar om de boodschap erachter helemaal goed te ontcijferen heb je meer kennis nodig. Maar de eerste bedoeling van een thangka is dat de afbeelding je raakt. Dat het je iets doet en dat je zo nieuwsgierig wordt naar die boodschap. De afbeelding van een thangka dient als hulpmiddel bij onderricht. Monniken trokken vroeger van dorp naar dorp om daar aan de hand van thangka’s de leer van Boeddha uit te leggen.

Focus bij meditatie

Daarnaast gebruik je een thangka als een focus en een ondersteuning voor het beoefenen van het boeddhisme. Denk hierbij aan meditatie en de constante herinnering aan het hebben van vertrouwen in het pad dat Boeddha heeft uitgestippeld. Op een dieper niveau zijn thangka’s de visuele expressie van de volledig ontwaakte staat van verlichting, het ultieme doel van het boeddhistische pad.

Verhoudingen

Thangka’s worden getekend volgens een raster, een format, dat de exacte afmetingen en proporties van de Boeddha of bodhisattva aangeeft, zoals die gebaseerd is op de traditionele iconografie van Tibet. Die juiste verhoudingen zijn belangrijk omdat de afbeeldingen informatie overbrengen en een ondersteuning zijn voor het spirituele pad. De kennis van deze verhoudingen en van de betekenis van de verschillende symbolen wordt al eeuwen doorgegeven van vader op zoon, van leraar op leerling.
Alle elementen van een Tibetaanse religieuze schildering hebben een symbolische waarde. Deze symbolen dienen als hulpmiddel om innerlijke kwaliteiten op het spirituele pad te ontwikkelen. De Boeddha-afbeeldingen zelf worden beschouwd als voorstellingen van specifieke aspecten van de verlichting. Manjushri bijvoorbeeld belichaamt wijsheid en Avalokiteshvara belichaamt mededogen. Respectvol zijn tegenover zulke Boeddha-afbeeldingen heeft daarom het effect van respect bewijzen aan wijsheid en mededogen, wat op zijn beurt weer als bron van inspiratie werkt om zelf deze kwaliteiten te ontwikkelen. – Zijne heiligheid de 14e Dalai Lama

Geplaatst op

Wat is nu eigenlijk een mandala?

Een mandala is in principe een cirkel. Dat is ook precies wat het woord mandala in het Sanskriet betekent. Tibetaans boeddhistisch bekeken is het een voorstelling van het universum en een symbolische weergave van een paleis en woonomgeving van een meditatieboeddha.

Universum

In het oude India toen Boeddha Shakyamuni nog leefde, werd het universum anders voorgesteld dan huidig wetenschappelijk onderzoek nu laat zien. Boeddhisten stelden zich het universum voor met in het midden de berg Meru als axis mundi. Op een platte schijf bevonden zich oceanen met twaalf continenten waarvan één onze eigen aarde. Boven continenten die de werelden van de mensen waren, bevonden zich de verschillende bestaanswerelden van goden en halfgoden en onder ons bevonden zich de bestaanswerelden van de hongerige wezens en de ongelukkigen van de helse werelden. Dit vormde samen de bestaanswerelden, samsara waar levende en voelende wezens steeds worden wedergeboren. Dit afhankelijk van hun karma.

Tijdens gebedsdiensten en de daarbij behorende rituelen en bij de traditionele gebeden voordat een spirituele leraar Dharma onderwijst, wordt meestal een ‘mandala offerande‘ gedaan, waarbij symbolisch het gehele universum aan de leraar wordt geofferd. Dit kan onder andere begeleid worden met een set van mandalaringen die gevuld is met substanties om het hele universum te symboliseren.

Boeddha

De meest bekende vorm van mandala’s in het Tibetaans boeddhisme zijn de thangka’s en de afbeeldingen in gekleurd zand, de zogenaamde zandmandala’s. Deze mandala’s stellen een 3-dimensionale wereld voor zoals die gevisualiseerd wordt in tantra meditaties. Het paleis dat centraal staat heeft meestal een vierkante structuur die omgeven wordt door meerdere en verschillende cirkels.
Iedere meditatieboeddha heeft zijn eigen mandala met verschillende kleuren en vormen en er bevinden zich ook meerdere meditatieboeddha’s in een mandala. Ieder detail, hoe klein ook, heeft een symbolische betekenis en trouwens meer dan één. De boeddhavormen kunnen meerdere gezichten of armen hebben en vaak houden ze rituele instrumenten vast zoals de vajra en bel die allemaal ook weer hun eigen betekenis hebben. Deze details kunnen bijvoorbeeld de verstorende emoties verbeelden die door de Boeddha’s zijn overwonnen. De verschillende gezuiverde zintuigen of de verschillende stadia van het spirituele pad die een Boeddha heeft doorlopen.
Het maken van een zandmandala is veel werk en kan dagen duren. Tot zelfs 20 dagen! Het is veel meer dan slechts een kunstwerk. De monniken of nonnen die dit doen beginnen de dag met speciale gebeden en zegenen de gereedschappen en het zand voordat ze beginnen. Ook het kleuren, tekenen en schilderen met zand vereist een grote mate van concentratie. Het hele proces vormt een dagenlange meditatie. De positieve energie van deze meditatie werkt bijzonder krachtig op de omgeving.
Normaal wordt een zandmandala kort na het gereedkomen en het ritueel waar hij voor gemaakt is ook weer vernietigd. Het zand wordt met gebeden in een rivier gegooid om op die manier het water te zegenen. Dit proces symboliseert hiermee vergankelijkheid.