De boodschap van het Boeddhisme
De boodschap is om een goed en rechtvaardig leven te leiden in het hier en nu. Als iedereen dat zou doen, zou er altijd vrede zijn en geen oorlog. Leef nu goed en rechtvaardig en berokken anderen geen schade, zo bouw je goed karma op voor een gelukkiger volgend leven. Boeddhisten geloven namelijk in reïncarnatie. Daarnaast is de intentie bij wat je doet, zegt en denkt heel erg belangrijk. Een politicus die honderdduizend euro schenkt aan een goed doel en daarmee te koop loopt om zijn aanzien te verhogen, brengt zijn karma alleen maar schade toe. De ander is net zo belangrijk als jezelf. Denk om de ander en denk om jezelf.
Is er een God in het Boeddhisme?
Het Boeddhisme in niet geïnteresseerd in het bestaan van een god of van goden. Het doet er gewoon niet toe. Het is een boeddhist overigens niet verboden er in te geloven. De Boeddha ontweek altijd vragen hierover met het antwoord: “Er zijn belangrijker dingen om over te praten”.
Het kastenstelsel en discriminatie
Dat werd door de Boeddha uitdrukkelijk verworpen. Voor hem maakte het absoluut niet uit of je een geboren Brahmaan was of een onaanraakbare boer van de laagste kaste. Hij behandelde ze op dezelfde manier. Hij praatte met iedereen, van koningen tot prostituees. Een Brahmaan die zich voorstond op zijn geboorte werd niet zelden belachelijk gemaakt: “Je denkt nu wel dat je een Brahmaan bent maar….”
Atman of het ondeelbare, onveranderlijke en zeer individuele ‘Zelf’ of ‘Ik’
Volgens het Boeddhisme bestaat “ik” niet. Het “zelf” is voortdurend onderhevig aan verandering, net als de wereld om ons heen. Alles is met elkaar verbonden. Iedereen is met elkaar verbonden. Het universum is verbonden met ons en met de Aarde en ons melkwegstelsel.
Een rechtvaardige maatschappij
De Boeddha was er ook van overtuigd dat een rechtvaardige maatschappij een belangrijke bijdrage kan leveren op weg naar individuele verlichting. Hij vergeleek de mensen met vissen in een vijver, waarbij de vijver de maatschappij was. Als het water verontreinigd is, kunnen de vissen moeilijk leven. Is het water helder en gezond, dan leven en groeien de vissen goed.
Zelf denken
Boeddha riep altijd iedereen op tot zelfstandig denken. In de Kalama Sutta zegt hij: “Het is goed dat jullie onzeker zijn en twijfelen. Ik zeg jullie dat jullie niet moeten afgaan op wat je vaak hoort, noch op traditie noch op geruchten noch op heilige geschriften. Hoed je voor vermoedens of aannames, mooi klinkende argumenten of vooroordelen. Let niet alleen op deskundigheid en ga niet alleen af op “de monnik is onze leraar”. Als jullie zelf weten dat zekere dingen slecht zijn of verwijtbaar, laat ze dan los en doe ze niet”.