Wat gember kan doen en wat gember niet kan: factcheck ginger
De onderstam van Zingiber officinale is zeer krachtig. Het heeft veel genezende krachten en daarom wordt het steeds populairder. In 2019 werd ongeveer 20.700 ton gemberwortel in Duitsland geïmporteerd. Dit komt overeen met een hoeveelheid van 250 gram gember per persoon. Het wordt gebruikt tegen verkoudheid, misselijkheid, maagpijn, hoofdpijn, spierpijn en gember zou zelfs helpen bij artrose, diabetes en kanker. Maar houdt het hete kruid al deze beloften waar? Wij hebben kritisch naar het bewijsmateriaal gekeken.
Een onderzoek uit 2000 levert waardevolle informatie op, waarin apothekers en artsen uit Korea en Vietnam in totaal 109 onderzoekresultaten bekeken. Dit is de eerste systematische review die de effectiviteit van gember bij verschillende ziekten onderzoekt met alleen RCT’s. RCT staat voor Randomized Controlled Trial en wordt beschouwd als de hoogste kwaliteitsvorm van een klinische studie.
De wetenschappers verdeelden de resultaten in zes gebieden. Hoe werkt gember op:
- Misselijkheid en overgeven
- Gastro-intestinaal
- Pijnen
- Ontsteking
- Metabool syndroom (overgewicht, hoge bloeddruk en suiker- en lipidenmetabolismestoornissen)
- Andere symptomen
1. Misselijkheid en overgeven (anti-emetisch effect)
+ Gember helpt bij misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap. Gember kan ook de misselijkheid verminderen die gepaard gaat met chemotherapie (door chemotherapie geïnduceerde misselijkheid en braken CINV).
– Gember helpt niet bij reisziekte. Gember kon de symptomen van duizeligheid ook niet verbeteren.
Wat betreft misselijkheid zei Prof. Dr. Roman Huber, internist en hoofd van het Universitair Centrum voor Natuurgeneeskunde van het Universitair Ziekenhuis Freiburg: “De belangrijkste ingrediënten in gember zijn de prikkelende stoffen. Ze hebben een effect op ons gevoel van misselijkheid en tegen overgeven. Dat is het belangrijkste effect tot nu toe gevonden.”
2. Gastro-intestinaal (Maagdarmfunctie)
+ Het is bewezen dat gember de spijsvertering stimuleert. Sommige onderzoeken (van de meer dan 100 in totaal) suggereren dat gember het risico op het ontwikkelen van colorectale kanker kan verminderen.
+ Omdat het onderwerp kanker vaak controversieel wordt besproken in de natuurgeneeskunde, hebben we nog een overzicht opgenomen met 12 onderzoeken. Uit de resultaten blijkt dat er in het laboratorium kankerbestrijdende effecten zijn aangetoond, met name voor de gemberbestanddelen gingerol en shogaol. Tot nu toe zijn dit nog steeds resultaten van fundamenteel onderzoek, wat betekent dat er geen studies op mensen zijn uitgevoerd.
– Een positief effect van gember op patiënten met het prikkelbaredarmsyndroom is niet bewezen.
3. Pijnen (pijnstillend effect)
+ Gember verlicht menstruatiekrampen. Pijn in de onderrug verbeterde ook door het gebruik van gember.
– Gember had geen relevant effect op hoofdpijn en spierpijn.
“Gember heeft een zeer goed potentieel als externe toepassing”, zegt prof. Huber. “Er is de zogenaamde gemberpakking, waarbij je gemberpasta, dat wil zeggen gemalen gember in de vorm van pulp, op een doek doet en deze vervolgens opzet. Dit heeft een zeer diepgaand verwarmend effect.”
4. Ontsteking (ontstekingsremmende werking)
+ Bij artrose (botontsteking) werd een vermindering van ontstekingen en pijn bereikt.
– Een ander onderzoek, waarin ook de pijnstillende effecten van gember bij artrose werden onderzocht, leverde geen doorslaggevende resultaten op. De oorzaken kunnen verschillen in dosis en behandelingsduur zijn. Er lijken dus enkele tekenen te zijn van positieve eigenschappen, maar verder klinisch onderzoek is waarschijnlijk nodig om dit te bewijzen.
5. Metabool syndroom (overgewicht, hoge bloeddruk en suiker- en lipidenmetabolismestoornissen)
+ Gember kan een positief effect hebben bij patiënten met diabetes type 2, zoals op nuchtere bloedsuikerspiegels, HbA1c-waarden, insulinegevoeligheid en insulineresistentie.
+ Gember kan een vermindering van overgewicht ondersteunen, maar eerder indirect via een vermindering van het hongergevoel.
“Er kan zeker worden gezegd dat gember een spijsverteringseffect heeft”, zegt prof. Huber. “Maar je valt er niet van af, je verteert het beter. Het eten is makkelijker verteerbaar, je hebt misschien minder winderigheid en over het algemeen voel je je beter. Maar afvallen betekent dat je iets niet opneemt of uitscheidt, of dat je simpelweg niets meer eet.” eetlust “Minder eten of je stofwisseling zo sterk stimuleren dat we meer verbranden. En geen van deze punten is nog bewezen.”
6. Andere symptomen
+ Het effect op het ademhalingssysteem (dus onze ademhaling) is bewezen. Gember verbeterde dus de astmatische symptomen.
Over verkoudheid legt prof. Huber uit: “Als het om gember gaat, weten we eigenlijk dat het een bepaald effect heeft tegen rhinovirussen, dat wil zeggen verkoudheidsvirussen. Dit is niet uitgesproken, maar is wel beschreven. Het is daarom denkbaar dat gember heeft een lokaal effect.”
Samenvattend kan worden gezegd dat gember op veel gebieden effectief is en bovendien nauwelijks bijwerkingen kent. Weinig of geen deelnemers aan de onderzoeken hadden last van brandend maagzuur; in zeldzame gevallen werd diarree en af en toe winderigheid gemeld. Belangrijk: om ziekten te behandelen, moet je altijd gemberpreparaten gebruiken die zijn goedgekeurd als medicijn voor de betreffende symptomen. Omdat gember voor veel mensen ook lekker is, of het nu als thee, als shotje, als specerij in soepen, vleesgerechten of zelfs in cakes of koekjes is, mogen we niet aarzelen om het op te nemen in ons dagelijkse menu.
