Beschrijving

Prachtige oude dorje of vajra van 10,5 cm lang

Een vajra is een bliksemschicht (of diamant) en wordt voornamelijk in het boeddhisme, maar ook in het hindoeïsme, als spiritueel attribuut gebruikt. Het is een vertaling uit het Sanskriet. Het Tibetaanse woord voor een vajra is dorje. Dorje wordt ook veel gebruikt als naam voor jongens en mannen in Tibet en Bhutan. Door Tibetaanse tantrische beoefenaars wordt de dorje als kleine scepter in de rechterhand gehouden, ook zie je ze terug bij een aantal Boeddhabeelden. De vajra (of dorje) vernietigt onwetendheid en is zelf onvernietigbaar. De vajra symboliseert het mannelijke principe voor methodiek en mededogen, de bijbehorende bel in de linkerhand vertegenwoordigt het vrouwelijke principe en wijsheid. Interactie van de twee zal leiden tot verlichting. In het boeddhisme is de vajra het symbool van de Vajrayana, een van de drie belangrijke takken van het boeddhisme. Vajrayana wordt vertaald als de Diamantweg. Het kan de bliksemervaring impliceren van plotselinge verlichting tot bodhi en het impliceert ook onvernietigbaarheid, net als die van diamant.

Leegte

In de traditie van het tantrisch boeddhisme staat de vajra symbool voor de aard van de werkelijkheid of sunyata. Dit is de eindeloze leegte zelf, waaruit en waarin alles bestaat, ook wijzelf. Het is de ultieme oerstof. In tantrische literatuur komt de term uitgebreid voor. De term voor spirituele leider of goeroe is daar vajracarya. De praktijk om het woord als prefix bij namen, plaatsen en toestanden te zetten is een bewuste poging om het transcendente aspect van alle verschijnselen te herkennen. De Vajra ziet eruit als een aaneenvoeging van twee open sferen, bestaande uit symmetrische vier- of achttandige vorken, die ombuigen vanuit lotusbloemen aan weerszijden van de centrale sfeer tot twee punten op gelijke afstand van dat centrum, zodat het geheel het uitzicht van een diamanten scepter krijgt. Zo wordt de term dan ook vertaald.

Symbolisch

Vajra en bel worden veel gebruikt in Tibetaanse tantrische rituelen en hebben een diep symbolische betekenis. Vajra’s zijn een soort scepters, maar het woord vajra kan ook onvernietigbaar of diamant betekenen. Een vajra kan negen, vijf of drie spaken aan iedere kant hebben. De spaken van een vredige vajra ontmoeten elkaar bij het uiteinde terwijl die van een toornige vajra aan het einde enigszins naar buiten staan. Wanneer zij met de bel een paar vormen, kan hun lengte variëren van vier vingers breedte tot 28 vingers breedte. Het bovenste stel spaken van een vijfspakige vajra symboliseert de volgende vijf wijsheden: De spiegelende wijsheid. Dat wat al het zintuiglijke waarnemen reflecteert wordt gezuiverd wanneer men de verlichting bereikt en wordt de spiegelende wijsheid. De wijsheid van gelijkwaardigheid. Ontstaat nadat alle plezierige, onplezierige en onverschillige gevoelens gezuiverd zijn. De onderscheidende wijsheid (letterlijk staat er: de wijsheid van individuele analyse). Ontstaat wanneer de onderscheid makende factor, die het ene object van het andere onderscheidt, gezuiverd is. Het stelt je in staat om elk levend wezen van dienst te zijn al naar gelang zijn behoefte en aanleg. De alles volbrengende wijsheid. Ontstaat wanneer het fundamentele vermogen om handelingen in overeenstemming met bepaalde omstandigheden uit te voeren, gezuiverd is. De wijsheid van Dharmadhatoe (letterlijk de wijsheid van de sfeer van realiteit). Ontstaat wanneer het bewustzijn gezuiverd is en het bewustzijn wordt dat het zaad is van het corpus van de allesomvattende intuïtieve wijsheid. De vijf spaken symboliseren de vijf partners van de zogenaamde Dhyani Boeddha’s of Boeddha’s van de vijf families. In het geval van een negenspakige vajra symboliseren de bovenste spaken de Boeddha van de vijf families en de vier moeders, één tussen elk van de Boeddha’s. De lagere spaken vertegenwoordigen de vijf wijsheden en de vier onmetelijke wensen van liefde, mededogen, gelijkmoedigheid en vreugde. De mond van het zeemonster waaruit elke spaak tevoorschijn komt staat voor de bevrijding van het cyclische bestaan. Van de twee lotussen bij het middelpunt van de vajra symboliseert de bovenste de acht bodhisattva’s en de lagere de acht godinnen. De vajra wordt in tantrische rituelen vrijwel altijd samen met de ghanta (Sanskriet), de vajra-bel gebruikt. De vajra-bel bestaat uit een handvat dat lijkt op een halve vajra en een bel met klepel. Samen met de bel staat de vajra voor methode of mededogen, terwijl de vajra-bel staat voor de wijsheid van de Boeddha’s, of specifiek, de wijsheid van de leegte. Deze twee, het mededogen en de wijsheid zijn de belangrijkste aspecten die een bodhisattva probeert te ontwikkelen. De vajra kan ook het mannelijke aspect van de werkelijkheid symboliseren en de bel het vrouwelijke aspect.

Materiaal: koper

Afmeting: 10,5 cm.

Gewicht: 68 gram

Artikel DORM105