PMS heeft niets te maken met een slecht humeur
Sommige vrouwen en meisjes ervaren het maand na maand: vlak voordat hun menstruatie begint, zijn ze depressief, hebben ze pijn in hun borsten en zijn ze prikkelbaar. Andere vrouwen merken het op andere manieren: ze hebben last van hoofdpijn, buikpijn of stemmingswisselingen. En toch lijden ze allemaal aan hetzelfde syndroom – premenstrueel syndroom, of kortweg PMS.
Voor sommigen beginnen de symptomen 10 tot 14 dagen voor het begin van de menstruatie en voor anderen pas een paar dagen ervoor. Meestal worden deze symptomen steeds sterker naarmate de menstruatie dichterbij komt en eindigt zodra deze periode begint. Iedereen die vrouwen van dergelijke klachten op de “dagen voor hun dagen” beschuldigt, bewijst maar één ding: volledige onwetendheid. Omdat PMS niets met een slecht humeur te maken heeft, is het een ziekte. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft PMS geclassificeerd en opgenomen in het belangrijkste boek voor medische diagnose, het heet: “International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems”. Artsen zoeken hier ziekten op en noteren het bijbehorende nummer in het patiëntendossier nadat ze een diagnose hebben gesteld. We hebben het dus niet over psychische stoornissen. We praten over vrouwen die meerdere dagen – elke maand – last hebben van PMS. Velen van hen ervaren in deze periode een verminderde kwaliteit van leven.
Het diagnosticeren van PMS is niet eenvoudig
Het is moeilijk te kwantificeren hoeveel mensen door PMS worden getroffen. De meeste vrouwen en meisjes ervaren af en toe lichte ongemakken in de dagen voor het begin van hun menstruatie, zoals spanning in de borsten en buik, en soms hoofdpijn, rugpijn of spierpijn. Zolang deze symptomen zwak zijn, enkele uren aanhouden en niet elke maand terugkeren, voelen velen weinig of geen beperkingen. Voor sommige vrouwen is het ook “normaal” om elke vier weken last te hebben van allerlei klachten. Je hebt dus nog nooit een dokter gezien en je kan dus in geen enkele statistiek voorkomen. Om die reden vinden experts het moeilijk om onderscheid te maken: wanneer hebben we het over lichte klachten en waar begint een PMS-diagnose?
In de vakliteratuur leest men keer op keer dat zo’n 20 – 40% van alle vrouwen met regelmatige menstruatie last heeft van PMS. Andere experts gaan ervan uit dat de aantallen hoger zijn. Ze schatten dat ongeveer elke tweede vrouw psychisch of fysiek ongemak ervaart in de 14 dagen voor het begin van de menstruatie. Wat zeker is, is dat vrouwen ouder dan 40 jaar vaker last hebben van PMS dan meisjes en jongere vrouwen.
De hormonen moeten in balans zijn
Hoewel het veel vrouwen betreft, is er weinig bekend over de oorzaak van PMS. Het is alleen duidelijk dat het gerelateerd is aan de vrouwelijke cyclus. Dit bepaalt niet alleen de vruchtbare en steriele dagen van de vrouw, maar beïnvloedt ook het fysieke en psychologische welzijn.
De cyclus wordt onder meer gestuurd door een samenspel van hormonen. De concentratie van hormonen zoals oestrogeen en progesteron verandert in het lichaam tijdens de cyclus van een vrouw. Het is een gecoördineerd systeem: soms overheerst het ene hormoon, soms het andere en alles verloopt volgens een plan. Zo beginnen de eisprong en menstruatie op het juiste moment. Daarom wordt aangenomen dat de symptomen optreden wanneer dit fijn afgestemde systeem uit balans raakt. Aangezien deze verklaring nog niet is bevestigd, wordt de verklarende benadering “hormoontheorie” genoemd. Er zijn ook twee andere theorieën die worden besproken, ze worden “serotoninetheorie” en “prolactinetheorie” genoemd.
Over het algemeen zijn artsen en wetenschappers nog steeds verdeeld over wat de oorzaken van PMS zijn. Studies hebben echter al aangetoond dat het syndroom vaker voorkomt in gezinnen. Onderzoekers willen weten in hoeverre het een erfelijke ziekte is.
De symptomen kunnen heel verschillend zijn
Volgens gynaecologen zijn de symptomen van meisjes en vrouwen heel verschillend en kunnen ze tot 150 verschillende symptomen hebben. De meest voorkomende zijn:
Lichamelijke klachten:
- Gevoel van volheid en/of een opgeblazen gevoel
- Spijsverteringsproblemen, met zowel constipatie als diarree
- Acne en puistjes
- Waterretentie in de benen
- Buikpijn
- Spanning en gevoeligheid op de borst
- Hoofdpijn, rugpijn, spierpijn en gewrichtspijn
- Veranderingen in eetlust, zoals onbedwingbare trek of verlies van eetlust
- Moeite met inslapen of doorslapen
- Gewichtstoename
Psychische veranderingen en klachten:
- Snelle uitputting en gebrek aan drive
- Stemmingswisselingen, prikkelbaarheid
- Innerlijke rusteloosheid
- Ongegrond verdriet
- Angst, maar ook woede of agressie
- Innerlijke spanning
- Zich willen en moeten terugtrekken
Dit helpt tegen de klachten
Omdat de oorzaak van PMS nog niet is vastgesteld, is de behandeling ook moeilijk. Als je ernstige symptomen hebt, moet je zeker je gynaecoloog raadplegen.
Verschillende remedies en methoden kunnen helpen bij licht ongemak of gewoon een gevoel van onbehagen in de dagen voor het begin van de menstruatie. De toepassingen zijn net zo nuttig als de klachten individueel zijn. Elk meisje en elke vrouw moet voor zichzelf beslissen en het uitproberen. Het nut van deze methoden is niet definitief opgehelderd omdat er weinig zinvolle studies zijn. Wat wel zeker is, is dat rust en ontspanning in deze tijd altijd bijdragen aan een beter lichaamsgevoel.
- Rust en stilte: Neem een bad en voeg bijvoorbeeld lavendelolie toe. Lavendel ruikt niet alleen lekker, lavendel bevat ook stoffen die een kalmerend effect hebben op het zenuwstelsel
- Slapen: Ga bij uitzondering direct na het avondeten naar bed. We ontspannen niet alleen in de slaap, we verwerken ook de dag en verzamelen nieuwe kracht voor de volgende dag. Voor sommigen helpt een regelmatig slaapritme ook. Kijk of je lichaam er positief op reageert dat ze elke dag om 22.00 uur het licht uitdoen
- Ontspanning: Soms is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Als je in bed ligt en je helemaal niet kunt uitschakelen, probeer dan gerichte ontspanningsmethoden. Soms helpt het om bewust na te denken over elk deel van het lichaam. Voel eerst je hielen zwaar worden en dan je kuiten. Ga systematisch door het hele lichaam en voel hoe beetje bij beetje elk deel van het lichaam zwaar wordt en het lichaam wegzakt in de matras
- Symptoomdagboek: Het helpt sommige vrouwen en meisjes als ze hun symptomen opschrijven. Duidelijkheid krijgen dat het PMS is, kan voor sommigen nuttig zijn. Zo kunnen de terugkerende klachten worden opgelost
- Beweging: Voor sommigen is rust niet het juiste om te doen. Maak een lange wandeling of ga zwemmen. Het lichaam geeft je signalen of de beweging goed voor je is
- Dieet: Uit ervaringsrapporten blijkt dat minder alcohol, minder koffie en een zoutarm dieet de klachten kunnen verlichten
- Vitaminen: Probeer je dosis vitamine B6 te verhogen, aangezien deze vitamine kan helpen bij het reguleren van de hormonale activiteit. Deze voedingsmiddelen zijn bijvoorbeeld rijk aan vitamine B6: avocado en linzen